Thông qua việc khảo sát về màu sắc, mùi vị và thể tích của nước ối, các bác sĩ chuyên khoa có thể đánh giá được tình trạng sức khỏe, sự phát triển và một số bệnh lý của thai nhi. Vậy nước ối là gì, bao nhiêu là đủ?
Nội dung
Nước ối là gì?
Nước ối là chất dịch trong suốt hoặc có màu trắng đục như nước gạo (tùy từng thời điểm) bao quanh thai nhi. Đây là môi trường lý tưởng cho thai nhi phát triển an toàn trong suốt thai kỳ.
Nước ối chiếm thể tích khá lớn trong túi ối. Lượng nước ối sẽ không ngừng tăng lên về thể tích, nhiều nhất là vào tuần thứ 34, trung bình khoảng 800ml. Ở thời điểm thai nhi 40 tuần, lượng nước ối sẽ giảm xuống còn khoảng 600ml, do lúc này bé yêu đã lớn.
Nước ối sẽ giúp thiên thần nhỏ cử động tự do, thoải mái trong bụng mẹ, cho phép hệ xương của bé phát triển đúng chuẩn. Hơn nữa, nhờ chất dịch lỏng quan trọng này, phổi của bé yêu mới phát triển thích hợp, từ đó, thân nhiệt bé cũng ổn định hơn. Cũng nhờ có nước ối, thai nhi mới an toàn trước những va đập, chấn động từ bên ngoài bụng mẹ.
Nước ối màu gì?
Có phải bạn đang băn khoăn không biết nước ối có màu gì và mùi gì? Giai đoạn đầu thai kỳ, nước ối thường có màu trắng trong suốt. Thai nhi càng lớn dần thì màu sắc nước ối sẽ càng trắng đục dần do có chứa nhiều chất gây do thai nhi tiết ra. Thai đủ trưởng thành (từ tuần lễ thứ 38 trở đi), nước ối sẽ có màu trắng đục gần giống với màu nước vo gạo.
Thai nhi càng lớn dần thì màu sắc nước ối sẽ càng trắng đục dần
Bạn có biết nước ối có mùi gì? Thông thường, nước ối không có mùi. Vậy nước ối có màu gì không? Tương tự nước tiểu, nước ối có màu vàng nhạt là bình thường. Mẹ chú ý nhé, màu sắc nước ối bất thường có thể là dấu hiệu cảnh báo nghiêm trọng về tình trạng sức khỏe thai nhi. Vậy, màu sắc nước ối như thế nào là bất thường mẹ cần lưu ý?
- - Nước ối chuyển màu vàng xanh: Có thể có hiện tượng tán huyết ở thai nhi hoặc thai nhi bị chậm phát triển trong tử cung.
- - Nước ối bị dơ hay có màu xanh rêu, sền sệt hoặc lẫn phân su của bé: Thai nhi bị suy yếu trầm trọng từ trong bụng mẹ, đe dọa tính mạng của bé.
- - Nước ối có màu xanh đục như lẫn mủ, thậm chí có mùi hôi: Đây là tình trạng nhiễm trùng ối, bé có nguy cơ cao bị nhiễm trùng ngay trong tử cung.
- - Nước ối chuyển màu đỏ nâu: Có thể thai nhi đã sảy hoặc chết lưu.
Thông thường, mẹ sẽ được nhìn thấy màu của nước ối qua việc soi ối với những trường hợp cổ tử cung đã mở lớn hơn 1cm hoặc tiến hành chọc hút nước ối qua thành bụng. Khi bấm ối hoặc vỡ ối tự nhiên thì có thể nhìn thấy màu sắc nước ối một cách chính xác và rõ ràng nhất.
Lượng nước ối bao nhiêu là bình thường?
Lượng nước ối sẽ tăng dần lên từ 250 - 800 ml trong khoảng 16 - 32 tuần thai, sau đó giữ ổn định ở mức này đến 36 tuần rồi lại giảm dần còn khoảng 500ml khi đến ngày sinh.
Nhiều mẹ cũng băn khoăn không biết lượng nước ối bao nhiêu thì phải mổ? Trên thực tế, bác sĩ sẽ siêu âm để đánh giá tình trạng nước ối như thế nào mới có thể kết luận được. Những trường hợp dưới đây được cho là bất thường, có nguy cơ cao phải mổ.
Hiện tượng đa ối
Đa ối là gì? Đây là hiện tượng bào thai bị tích tụ khiến dư thừa nước ối. Mẹ bầu sẽ được chẩn đoán là đa ối khi chỉ số nước ối (AFI) qua siêu âm vượt quá 25 cm. Đa ối thường gặp trong trường hợp đa thai và một số hiện tượng bất thường về hệ thần kinh trung ương của thai nhi như: bệnh não úng thủy, thoát vị não màng não, thai vô sọ, cột sống chẻ đôi,....
Bác sĩ sẽ siêu âm để đánh giá tình trạng nước ối như thế nào
Đa ối cũng có thể xảy ra do các bệnh lý của màng ối, của bánh nhau dây rốn như phù nhau thai, thai nhi to hoặc do mẹ bị tiểu đường,... hoặc vô căn.
Đa ối xuất hiện chiếm khoảng 1% thai kỳ, nếu là do nguyên nhân dị tật hay dị dạng thai nhi thì tiên lượng rất xấu. Đa ối sẽ làm cho thai dễ di động trong tử cung nên có thể khiến trẻ bị dây rốn quấn cổ, ngôi thai bất thường.
Đồng thời, đa ối sẽ làm bụng mẹ căng to gây khó thở, dễ gây ra cơn gò tử cung và chuyển dạ sinh non, từ đó làm tăng tỷ lệ tử vong khi sinh của bé. Tình trạng đa ối còn là nguyên nhân của hiện tượng chuyển dạ kéo dài khiến mẹ dễ suy thai hoặc bị đờ tử cung, gây ra băng huyết sau sinh.
Bên cạnh đó, đa ối còn có thể gây vỡ ối đột ngột và những biến chứng như: ngôi thai bất thường, nhau bong non, sa dây rốn và thuyên tắc ối,... đe dọa tính mạng của cả hai mẹ con. Tất nhiên những rủi ro này có nghiêm trọng hay không còn tùy thuộc vào mức độ và nguyên nhân gây ra tình trạng đa ối. Ngay sau khi em bé đã được sinh ra, lượng chất lỏng dư thừa cũng tháo ra ngoài và người mẹ sẽ cảm thấy thoải mái hơn ngay lập tức.
Trong hầu hết các trường hợp mẹ bầu dư ối nhẹ thì cũng không có gì đáng lo ngại. Bác sĩ sẽ dặn bạn phải thăm khám thường xuyên và cho mẹ bầu uống một số loại thuốc lợi tiểu. Nếu có thể xác định được nguyên nhân là do nhiễm khuẩn thì hoàn toàn có thể điều trị bằng thuốc kháng sinh an toàn cho thai nhi.
Đối với tình trạng mẹ bầu đa ối nặng kèm theo dấu hiệu của các vấn đề liên quan đến thai nhi thì cần phải theo dõi. Bác sĩ sẽ theo dõi kỹ lượng nước ối của mẹ bầu, nếu tăng quá nhanh thì có thể phải tiến hành phẫu thuật bằng cách chọc để rút bớt nước ối ra.
Ngoài ra, sản phụ còn cần thường xuyên thăm khám để tiện theo dõi, thậm chí có thể phải nằm viện và can thiệp ngay khi cần thiết. Đặc biệt, khi xuất hiện các triệu chứng đồng thời như khó thở, tức ngực nhiều; bụng bỗng to lên nhanh và rõ rệt, các cơn đau tức xuất hiện đột ngột thì phải đến bệnh viện càng sớm càng tốt.
Thiểu ối
Thiểu ối là tình trạng nước ối còn ít hơn mức bình thường, khi chỉ số nước ối (AFI) nhỏ hơn 5cm nhưng màng ối vẫn còn nguyên vẹn. Tình trạng này thường gặp đối với những bất thường về hệ tiết niệu và hệ tiêu hóa của thai nhi.Thiểu ối còn gặp trong tình trạng thai bị suy dinh dưỡng, mẹ bầu bị suy dinh dưỡng, thai quá ngày sinh, hiện tượng vỡ ối non, vỡ ối sớm....
Tùy vào tình trạng sức khỏe, nguyên nhân thiếu ối và độ tuổi của thai mà việc thiếu nước ối sẽ ảnh hưởng đến thai nhi ít hay nhiều. Cụ thể:
- - Trường hợp mẹ bầu bị thiếu ối trong giai đoạn 3 tháng đầu của thai kỳ hoặc vài tuần sau đó, thì sẽ có khả năng gây sảy thai và thai chết lưu. Đồng thời, việc thiếu ối cũng sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện và chức năng phổi của thai nhi.
Thiểu ối là tình trạng nước ối còn ít hơn mức bình thường
- - Trường hợp mẹ bị thiếu ối trong giai đoạn 3 tháng cuối thai kỳ thì mẹ bầu có thể nhẹ nhõm hơn phần nào vì hầu hết sẽ không gây ra những biến chứng nguy hiểm. Các bác sĩ sẽ theo dõi chặt chẽ sức khỏe của cả hai mẹ con và có thể tiến hành truyền nước để bổ sung dịch ối cho mẹ bầu. Tuy nhiên, mẹ bầu bị thiểu ối trong giai đoạn này có thể khiến cho ngôi thai bị ngược vì không đủ lượng nước ối cần thiết cho thai nhi xoay đầu xuống dưới.
- - Thiếu ối cũng có thể khiến cho mẹ bầu bị vỡ ối sớm. Nếu vỡ ối gây thiểu ối khi mẹ bầu còn chưa chuyển dạ hoặc chỉ mới bắt đầu đau bụng sinh thì sẽ làm nhiễm trùng ối, từ đó gây nhiễm trùng bào thai, nhiễm trùng tử cung khiến cho cả mẹ và bé đều bị nguy hiểm đến sức khỏe và tính mạng.
Nhiều mẹ lo lắng không biết nếu gặp tình trạng thiếu ối phải làm sao? Bác sĩ sẽ xem xét tất cả các nguy cơ nhiễm trùng ối và tình trạng sức khỏe của thai nhi để quyết định có nên can thiệp để mẹ sinh sớm hay không.
Để điều trị thiểu ối, bác sĩ sẽ phải hỏi bệnh sử và xét nghiệm dịch âm đạo (Nitrazine test) để loại trừ rỉ ối, vỡ ối. Sau đó, tiến hành siêu âm tiền sản nhằm khảo sát và phát hiện các hiện tượng bất thường hình thái thai nhi. Đặc biệt cần kiểm tra kỹ bệnh lý hệ niệu của bào thai như các trường hợp bị rối loạn sản thận, tắc nghẽn đường niệu.
Bệnh nhân sẽ được tư vấn về nguy cơ và các tai biến, có thể tiến hành thủ thuật truyền ối trong những trường hợp nước ối quá ít, gây cản trở cho quá trình khảo sát hình thái thai. Ngoài ra, bác sĩ có thể đồng thời lấy nước ối để xét nghiệm miễn dịch, di truyền để giảm tình trạng chèn ép cho dây rốn và sự vận động của thai nhi.
Trong trường hợp nếu thai nhi bị chậm phát triển trong tử cung thì nên siêu âm Doppler (AFI, Doppler động mạch não giữa), siêu âm tim thai, monitor sản khoa,... để có được phương pháp điều trị tối ưu.
Dư ối có nguy hiểm không?
Khi người phụ nữ mang thai, tử cung sẽ chịu trách nhiệm bảo vệ lấy thai nhi để tránh các tác nhân gây hại từ bên ngoài. Dù bé vẫn đang thành hình nhưng thai nhi vẫn có thể phát triển từ nguồn thức ăn từ cơ thể mẹ thông qua một lớp màng gọi là nước ối.
Xem thêm: Dư Ối Cần Làm Gì? Cách Khắc Phục Dư Nước Ối: Dư Ối Có Nên Uống Nhiều Nước
Nước ối đục có nguy hiểm không?
Việc nước ối đột nhiên thay đổi khiến không ít chị em phụ nữ lo lắng nước ối đục có sao không và gây ảnh hưởng gì tới sức khỏe của mẹ và bé hay không. Thật ra, tùy vào nguyên nhân gây nên mà nước ối đục có thể tác động đến khả năng phát triển của bé hoặc là không gây ảnh hưởng gì.
Với trường hợp nước ối đục do tình trạng bong tróc của một số bộ phận trong cơ thể, mẹ bầu sẽ không cần lo lắng. Và dù vấn đề này có xảy ra vào cuối thai kỳ thì cũng không hề tạo tác động xấu nào, bé vẫn sẽ khỏe mạnh chờ đến ngày được ra thế giới bên ngoài.
Xem thêm: Nước Ối Đục Có Ảnh Hưởng Đến Thai Nhi Không? Làm Thế Nào Để Khắc Phục?
Kết luận
Trên đây là những thông tin về nước ối là gì, màu sắc, mùi vị và đặc điểm của chứng đa ối, thiểu ối,... để mẹ bầu có thể phát hiện sớm và điều trị, xử lý kịp thời những hiện tượng bất thường (như hiện tượng vỡ ối), có thể xảy ra trong thai kỳ.
Cần nhớ rằng, những bất thường về thể tích, mùi vị và màu sắc nước ối có thể tiềm ẩn những nguy cơ xấu cho sức khỏe thai nhi, đồng thời gây tâm lý lo lắng cho mẹ bầu. Vì vậy, thai phụ cần có chế độ ăn uống hợp lý, uống nước đầy đủ, đồng thời chú ý khám thai định kỳ đúng theo đúng lịch hẹn của bác sĩ sản khoa.
Nguồn tham khảo
- https://www.vinmec.com/vi/tin-tuc/thong-tin-suc-khoe/nuoc-oi-co-mau-gi-cac-van-de-bat-thuong-hay-gap-voi-nuoc-oi/
- https://vicare.vn/bai-viet/nuoc-oi-co-mau-va-mui-gi-va-nhung-dieu-me-bau-can-biet/
- https://www.medicalnewstoday.com/articles/307082.php
