Theo thống kê, có đến khoảng 40–60% phụ nữ mang thai gặp phải tình trạng táo bón ở nhiều mức độ khác nhau, đặc biệt là trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba. Việc hiểu rõ nguyên nhân và cách xử lý táo bón khi mang thai không chỉ giúp mẹ bầu thoải mái hơn, mà còn góp phần đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi. Vậy làm sao để nhận biết sớm và khắc phục hiệu quả tình trạng bà bầu bị táo bón? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Nguyên nhân khiến bà bầu bị táo bón
Tình trạng bà bầu bị táo bón thường bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân liên quan đến sự thay đổi trong cơ thể và thói quen sinh hoạt hằng ngày.
Thay đổi nội tiết tố khi mang thai
Trong thai kỳ, nồng độ hormone progesterone tăng cao giúp làm mềm tử cung để nuôi dưỡng thai nhi. Tuy nhiên, hormone này cũng làm chậm khoảng 30% nhu động ruột, khiến thức ăn di chuyển chậm hơn qua đường tiêu hóa, dẫn đến táo bón.
Tử cung mở rộng gây chèn ép đường ruột
Từ tháng thứ 5 trở đi, tử cung bắt đầu phát triển nhanh chóng, gây áp lực lên trực tràng và ruột già. Sự chèn ép này khiến quá trình bài tiết trở nên khó khăn, gây ra hiện tượng phân khô, đi tiêu không đều.
Bổ sung sắt và canxi quá mức
Hầu hết mẹ bầu đều được chỉ định bổ sung viên sắt và canxi trong thai kỳ để hỗ trợ sự phát triển của thai nhi. Tuy nhiên, viên sắt bổ sung thường gây khô phân, làm tăng nguy cơ táo bón nếu không kết hợp với chế độ ăn uống phù hợp.
Chế độ ăn thiếu chất xơ, uống ít nước
Chất xơ có vai trò quan trọng trong việc kích thích nhu động ruột và làm mềm phân. Việc ăn ít rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt, kết hợp với uống không đủ nước sẽ khiến hệ tiêu hóa hoạt động kém hiệu quả, dễ dẫn đến táo bón.
Ít vận động do mệt mỏi khi mang thai
Nhiều mẹ bầu hạn chế vận động do cảm thấy mệt mỏi, đặc biệt trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba. Tuy nhiên, việc ít hoạt động thể chất sẽ khiến ruột giảm hoạt động co bóp, từ đó tăng nguy cơ táo bón.
Dấu hiệu nhận biết bà bầu bị táo bón
Một số dấu hiệu phổ biến giúp nhận biết tình trạng bà bầu bị táo bón bao gồm: đi tiêu ít hơn bình thường, thường là dưới 3 lần mỗi tuần; phân khô, cứng và gây đau rát khi đi vệ sinh.
Bên cạnh đó, mẹ bầu có thể cảm thấy đầy bụng, chướng hơi, khó chịu kéo dài và đôi khi kèm theo những cơn đau âm ỉ ở vùng bụng dưới. Những triệu chứng này không chỉ gây mệt mỏi về thể chất mà còn ảnh hưởng đến tâm lý và chất lượng cuộc sống trong suốt thai kỳ.
Bà bầu bị táo bón có nguy hiểm không? Cách khắc phục cho mẹ bầu bị táo bón tham khảo
Táo bón ở bà bầu không chỉ gây cảm giác khó chịu mà còn tiềm ẩn nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Tình trạng này kéo dài có thể khiến mẹ mệt mỏi, đau bụng thường xuyên và tăng nguy cơ mắc trĩ thai kỳ do rặn nhiều khi đi vệ sinh. Ngoài ra, việc ăn uống kém và hấp thu dinh dưỡng không hiệu quả do táo bón cũng có thể ảnh hưởng gián tiếp đến sự phát triển của thai nhi.
Để khắc phục tình trạng bà bầu bị táo bón, mẹ nên bắt đầu từ việc điều chỉnh chế độ ăn uống và sinh hoạt hằng ngày. Hãy tăng cường bổ sung rau xanh, trái cây tươi và các loại ngũ cốc nguyên hạt để cung cấp chất xơ cho cơ thể.
Song song đó, việc uống đủ nước mỗi ngày (khoảng 2 – 2.5 lít) sẽ giúp làm mềm phân và hỗ trợ quá trình tiêu hóa hiệu quả hơn. Mẹ bầu cũng nên duy trì các hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ hoặc tập yoga bầu để kích thích nhu động ruột.
Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định bổ sung men vi sinh để cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột. Tuyệt đối không nên tự ý sử dụng thuốc nhuận tràng khi chưa có chỉ định y tế, vì có thể gây co bóp tử cung và ảnh hưởng đến thai kỳ.
Thực đơn vàng cho mẹ bầu đẩy lùi táo bón
Để cải thiện tình trạng táo bón khi mang thai, chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị mẹ bầu nên xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, giàu chất xơ và dễ tiêu hóa. Mỗi sáng, mẹ có thể ăn 1 quả chuối tiêu chín giúp kích thích nhu động ruột một cách tự nhiên.
Thêm vào đó, việc bổ sung khoảng 30g hạt chia đã ngâm nở mỗi ngày không chỉ hỗ trợ tiêu hóa mà còn cung cấp omega-3 tốt cho sự phát triển não bộ thai nhi. Rau lang luộc cũng là món ăn dân dã nhưng cực kỳ hiệu quả, nên đưa vào thực đơn khoảng 3 bữa mỗi tuần.
Ngược lại, mẹ bầu nên tránh các loại thực phẩm khó tiêu như đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, socola, trà đặc hay gạo trắng vo kỹ – những loại thực phẩm dễ làm phân khô và cản trở quá trình bài tiết. Việc duy trì một chế độ ăn lành mạnh sẽ góp phần quan trọng giúp mẹ bầu đẩy lùi táo bón, đồng thời đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé trong suốt thai kỳ.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Mặc dù táo bón là tình trạng thường gặp trong thai kỳ, mẹ bầu tuyệt đối không nên chủ quan nếu xuất hiện các dấu hiệu bất thường. Hãy gặp bác sĩ ngay nếu mẹ không đi ngoài trong hơn 5 ngày, hoặc có cảm giác co thắt tử cung đi kèm – đây có thể là những biểu hiện cảnh báo các biến chứng nghiêm trọng cần được xử lý kịp thời.
Để mẹ bầu yên tâm hơn trong suốt hành trình mang thai, Zcare.vn – chuyên trang cung cấp sản phẩm cho mẹ và bé – luôn đồng hành với những lựa chọn an toàn, chất lượng từ thực phẩm bổ sung, đồ dùng chăm sóc đến các sản phẩm hỗ trợ tiêu hóa cho mẹ bầu. Zcare không chỉ mang đến sự tiện lợi khi mua sắm mà còn cập nhật kiến thức hữu ích, giúp mẹ chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe của chính mình và thai nhi.
