Hệ miễn dịch của trẻ sơ sinh cũng như trẻ nhỏ chưa hoàn thiện nên các bé dễ gặp phải nhiều vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe. Trẻ bị viêm tai giữa (nhiễm trùng tai giữa ở trẻ em) là một chứng bệnh khá phổ biến. Hãy cùng tìm hiểu rõ hơn về nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị căn bệnh này.
Nội dung
Trẻ em bị viêm tai giữa có nguy hiểm không?
Muốn biết cách điều trị khi trẻ bị viêm tai giữa, bạn cần tìm hiểu về cấu tạo của tai. Tai của trẻ được chia làm 3 phần, bao gồm có: tai ngoài, tai giữa và tai trong. Trong tai có một ống để nối tai giữa với cổ họng của trẻ, còn được gọi là vòi nhĩ hay là ống eustachian.
Vòi nhĩ đảm nhận tới 3 chức năng quan trọng:
- Thông hơi giúp cho tai giữ áp suất không khí ở tai giữa sao cho luôn cân bằng với áp suất của không khí bên ngoài. Điều này lý giải được vì sao khi bị viêm tai giữa thì trẻ thường mất thăng bằng, luôn phải nghiêng đầu về một bên.
- Bảo vệ tai giữa khỏi áp lực của âm thanh bên ngoài và ngăn chặn được sự xâm nhập của dịch xuất phát từ mũi, họng để chảy vào tai giữa.
- Giúp tiêu tan dịch từ phía tai giữa chảy về họng.
Bệnh viêm tai giữa rất nguy hiểm nếu không được chữa trị kịp thời
Khi mủ hoặc chất lỏng bị tích tụ trong ống tai phía sau của màng nhĩ sẽ gây đau đớn cho trẻ nhỏ và dẫn đến nguy cơ trẻ bị điếc nhẹ. Do đó, bệnh này đòi hỏi cha mẹ phải quan tâm, chú ý thật kỹ đến trẻ. Nếu bé thường xuyên bị ho hoặc sổ mũi rồi đột nhiên bị sốt cao từ 3 – 5 ngày thì rất có thể bé tai của bé đã bị bệnh viêm.
Nếu bị nhiễm trùng tai, bé có thể bứt rứt, ngứa ngáy ở tai và đặc biệt rất hay ngoáy tai. Nếu trẻ đang chập chững tập đi, bé có thể bị mất thăng bằng và trở nên vụng về hơn bình thường khi bị mắc phải căn bệnh này.
Khi bị bệnh, bé sơ sinh có thể cảm thấy đau đớn mỗi khi bú hay ăn dặm. Khi cho trẻ bú mẹ, bé thường quay mặt đi hay dứt miệng ra khỏi núm vú dù là đang bú bình hay bú sữa mẹ.
Vì sao trẻ bị viêm tai giữa?
Ở các trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, vòi nhĩ sẽ ngắn hơn, nhưng lại rộng hơn và nằm ngang hơn so với những người trưởng thành. Do đó, chất lỏng chảy ra từ cổ họng và tai ngoài có chứa các loại vi khuẩn dễ dàng đi qua ống tai và xâm nhập vào tai giữa.
Trẻ bị bệnh viêm đường hô hấp trên dễ khiến cho vòi nhĩ bị tắc nghẽn, dẫn đến sưng viêm, từ đó các chất dịch tiết ra sẽ bị mắc kẹt ở trong đó. Điều này tạo ra một môi trường ẩm ướt, thuận lợi cho vi khuẩn và các virus sinh sôi.
Khi tình trạng nhiễm trùng xảy ra, vòi nhĩ sẽ bị sưng mủ và tạo áp lực lên màng nhĩ của trẻ khiến cho màng nhĩ bị phồng lên. Thậm chí, màng nhĩ còn bị rách do áp lực bên trong tai gia tăng.
Tai giữa viêm có thể khiến cho bé bị sốt trong khi cơ thể cố gắng kháng lại vi khuẩn hay virus gây bệnh. Loại bệnh này còn được gọi là viêm tai giữa cấp.
Nhiễm trùng tai giữa vô cùng phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, đặc biệt là vào thời điểm mùa đông. Đa phần các bé sơ sinh trong độ tuổi từ 6 – 18 tháng tuổi đều có thể mắc bệnh.
Dấu hiệu trẻ bị viêm tai giữa là gì?
Thực tế là bố mẹ rất khó nhận biết các biểu hiện bên ngoài của viêm tai giữa ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nguyên do là các bé còn quá nhỏ, chưa thể mô tả được về tình trạng bệnh của mình. Dấu hiệu bị viêm tai giữa ở trẻ sơ sinh thường có các biểu hiện sau:
- Sốt cao, thân nhiệt có thể lên tới trên 39 độ C.
- Tỏ ra rất bứt rứt, khó chịu và thường quấy khóc khi được mẹ đặt nằm xuống. Đây là dấu hiệu rõ nhất cho thấy bé đang bị đau do áp lực gia tăng ở bên trong tai khi bé nằm.
- Tìm cách kéo tai hay cố gắng cọ tai vào người bố mẹ.
- Khóc liên tục, trằn trọc, khó ngủ.
- Không có phản ứng đối với âm thanh.
- Có dịch hoặc mủ trắng chảy ra từ tai. Đây là dấu hiệu trẻ bị viêm tai giữa chảy mủ cho thấy màng nhĩ của bé đã bị vỡ ra do chịu áp lực quá mức.
- Các mảng dịch hoặc mủ đã khô và đóng vảy cứng lại ở xung quanh tai.
- Trẻ bị mất thăng bằng, luôn nghiêng đầu sang một bên.
Màng nhĩ của trẻ bị viêm tai giữa
Trẻ bị viêm tai giữa phải làm sao?
Hầu hết các trường hợp bệnh viêm tai giữa ở trẻ em đều có thể tự khỏi trong khoảng từ 3 4 ngày, ngay cả khi có hoặc không có dùng thuốc kháng sinh. Nếu em bé không được khỏe và tình trạng nhiễm trùng không phải bắt nguồn từ virus gây ra, bác sĩ có thể cho bé uống thuốc kháng sinh. Tốt hơn, bố mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ nếu:
- Trẻ sơ sinh nhỏ hơn 3 tháng tuổi;
- Các triệu chứng nhiễm trùng của trẻ nặng dần lên sau 24 giờ;
- Bé đang quấy khóc, tỏ ra rất đau;
- Có dịch trắng hoặc vàng chảy ra từ tai của bé;
- Cả 2 tai của trẻ đều đang bị nhiễm trùng.
Khi trẻ bị viêm tai giữa, có thể cho trẻ dùng thuốc Paracetamol hoặc ibuprofen theo chỉ định của bác sĩ nếu bé sơ sinh đã được 3 tháng tuổi hoặc lớn hơn. Các thuốc này sẽ giúp cho bé giảm đau và hạ sốt.
Cho trẻ bú sữa mẹ thường xuyên và nhiều hơn để tránh tình trạng bé bị mất nước do bị sốt. Nếu bé đang bú sữa công thức hoặc ăn dặm, các mẹ nên cho bé yêu uống thêm nước. Ngoài ra, bố mẹ nên dùng một chiếc gối mềm để kê đầu cho bé khi bé ngủ nhằm mục đích hạn chế lượng dịch từ họng tràn vào vòi nhĩ.
Khi trẻ bị viêm tai giữa chảy mủ, bác sĩ có thể thực hiện tiểu phẫu để lấy keo tai: Khi tai trẻ được lấp đầy bởi chất lỏng dày, keo tai có thể được hình thành. Nếu kháng sinh không thể làm sạch được mủ, việc thực hiện một cuộc tiểu phẫu để lấy keo tai là điều cần thiết. Bác sĩ sẽ khoét 1 lỗ nhỏ, sau đó đưa ống grommet vào tai của trẻ để giúp hút chất lỏng. Trong một số trường hợp, trẻ có thể cần phải được tiêm kháng sinh liều mạnh. Keo tai sẽ ít dần đi khi trẻ lớn dần lên.
Hãy lấy ráy tai cho trẻ: Đôi khi, lỗ tai có bị lấp đầy bởi ráy tai, làm suy giảm chức năng thính giác của trẻ. Bác sĩ có thể sử dụng một ống tiêm nhỏ để nhẹ nhàng lấp đầy ống tai bằng nước ấm rồi tiến hành lấy ráy tai ra ngoài.
Khi lỗ tai của trẻ bị bít đầy, cần tiến hành lấy ráy tai ra ngoài
Trẻ bị viêm tai giữa kiêng ăn gì? Viêm tai giữa ở trẻ em cần phải kiêng không ăn những loại thực phẩm cứng, dai hoặc các thực phẩm có nhiều dầu mỡ, quá ngọt khiến cho bé bị đờm vướng ở họng. Không cho trẻ ăn các loại thực phẩm có thể kích thích tạo mủ hoặc làm tăng nặng tình trạng đau nhức của trẻ như là: Đồ nếp, các món hải sản, tôm cua, thịt đỏ,…
Trẻ bị viêm tai giữa có tiêm phòng được không? Khi trẻ đang có những triệu chứng của bệnh viêm tai giữa thì tốt nhất không nên đi tiêm phòng bệnh. Bởi vì khi tiêm phòng, người ta sẽ tiến hành đưa vào cơ thể của trẻ những tác nhân gây bệnh tương ứng, nhưng đã được trải qua xử lý để làm cho tác nhân đó trở nên yếu đi.
Cơ thể trẻ lúc này sẽ chủ động tiếp nhận các tác nhân và tạo ra các kháng thể để chống lại bệnh tật. Chính vì vậy, nếu cơ thể trẻ đang yếu ớt và xuất hiện những triệu chứng của căn bệnh viêm tai giữa, bố mẹ không nên tiêm phòng cho trẻ.
Ngăn ngừa trẻ bị viêm tai giữa chảy mủ như thế nào?
Bố mẹ có thể ngăn ngừa bệnh viêm tai giữa ở trẻ sơ sinh bằng cách:
- Khi chăm sóc trẻ bị viêm tai giữa, cần hạn chế cho bé tiếp xúc với những đứa trẻ bị mắc các bệnh cảm lạnh khác.
- Cho trẻ bú mẹ hoàn toàn đến ít nhất là 6 tháng đầu đời: Sữa mẹ giúp cho bé tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên. Bạn không nên cho trẻ sơ sinh bú bình vì khi bạn dốc bình, sữa có thể chạy thẳng vào ống Eustachian và làm cho bé bị tăng nguy cơ nhiễm trùng tai.
- Nếu bé đang bú sữa công thức: Bạn hãy cho bé bú ở tư thế ngồi là tốt nhất, không nên nằm bú. Khi bé bú xong, hãy bế đứng bé lên và vỗ nhẹ vào lưng để giúp bé ợ hơi ngay sau khi bú.
- Khi bé đến độ tuổi ăn dặm, bạn nên cho con ngồi để ăn dặm thay vì cho bé nằm ăn hoặc ôm bé trong lòng.
- Không nên cho bé ngậm ti giả. Nếu thật sự cần dùng thì bố mẹ hãy chú ý không cho bé ngậm trong thời gian quá lâu.
Bố mẹ cần hết sức lưu ý để phòng bệnh viêm tai giữa cho trẻ
- Không hút thuốc hoặc không để bé lại gần bất cứ ai hút thuốc lá, không đưa bé đến nơi đông người vì sẽ có khói thuốc.
- Kiểm tra xem bé yêu của bạn đã được chích ngừa phế cầu, vắc xin phòng ngừa cúm và một số loại bệnh khác hay chưa. Việc tiêm vắc xin đúng và đủ liều có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tới 95% ở một số trẻ em.
- Bạn hãy cố gắng sắp xếp không để bé phải đi nhà trẻ khi chưa đủ 1 tuổi. Vì việc đi nhà trẻ quá sớm có thể khiến cho trẻ bị ho, quấy khóc nhiều, bị cảm thường xuyên hơn, điều này dễ dẫn đến căn bệnh viêm tai giữa ở trẻ em.
Kết luận
Trên đây là một vài bí quyết giúp bố mẹ phòng bệnh và chăm sóc cho trẻ bị viêm tai giữa, từ đó giúp bạn biết cách chăm con tốt mỗi hơn khi trẻ bệnh. Đồng thời, bố mẹ cũng cần lưu ý, luôn luôn quan sát bất kỳ biểu hiện khác thường nào của con để kịp thời xử lý những tình huống xấu nhất xảy ra đối với con yêu.
Xem thêm:
Nguyên Nhân Nào Khiến Bé Bị Viêm Lợi, Cách Xử Lý?
Nguồn tham khảo:
- https://thuocdantoc.vn/benh/bi-viem-tai-giua-roi-co-tiem-phong-duoc-khong
- https://www.aafp.org/afp/2013/1001/p435.html