Siêu âm là một hình thức nhanh nhất để phát hiện dị tật thai nhi. Trong đó, chỉ số đường kính lưỡng đỉnh nhỏ là một trong những dấu hiệu vô cùng quan trọng, cho mẹ bầu thấy được thai nhi chậm phát triển, nghiêm trọng hơn nữa là bị dị tật. Vậy tình trạng này có nguyên nhân do đâu, làm thế nào để cải thiện được? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Nội dung
Đường kính lưỡng đỉnh nhỏ là gì?
Đường kính lưỡng đỉnh của thai nhi (BPD) hay còn gọi là chu vi đầu là đường kính cắt ngang phần hộp sọ của thai nhi, được đo kéo dài từ trán ra phía sau gáy. Đây là một chỉ số rất quan trọng giúp mẹ bầu ước lượng cân nặng, tuổi thai cũng như đánh giá được sự phát triển cụ thể của thai nhi. Nếu đường kính lưỡng đỉnh nhỏ hơn tuổi thai thì mẹ bầu nên lưu tâm kỹ vấn đề này nhé.
Bắt đầu từ tuần thai thứ 13 – 20, mẹ bầu sẽ được bác sĩ đo đường kính lưỡng đỉnh. Nếu đo trễ hơn thì chỉ số này sẽ không còn chính xác nữa. Bởi từ tuần thứ 26 trở đi, chỉ số BPD có thể sai lệch lên đến 3 tuần.
Đường kính lưỡng đỉnh là một chỉ số giúp mẹ theo dõi sự phát triển của trẻ
Thông thường, đến khi sắp chào đời thì đường kính lưỡng đỉnh của trẻ sẽ đạt khoảng 88 – 100mm, chỉ số trung bình là 94mm. Nếu đường kính lưỡng đỉnh của trẻ quá to thì buộc mẹ bầu phải sinh mổ. Còn nếu siêu âm đường kính lưỡng đỉnh nhỏ thì có thể thai nhi có thể bị chậm phát triển.
Xác định chính xác đường kính lưỡng đỉnh sẽ giúp ích rất nhiều cho bác sĩ trong việc quyết định hình thức sinh nở của sản phụ. Tuy nhiên, bên cạnh đường kính lưỡng đỉnh, các bác sĩ còn sử dụng 3 chỉ số khác nữa, đó là: Chu vi vòng đầu (HC), Chu vi vòng bụng (AC), Chiều dài xương đùi (FL) để đảm bảo đánh giá một cách toàn diện và chính xác nhất về sự phát triển của thai nhi.
Phối hợp nhiều chỉ số khi siêu âm sẽ giúp cho mẹ có được một cái nhìn rõ ràng, biết được mình đã đi đến giai đoạn nào trong thai kỳ. Số đo đường kính lưỡng đỉnh BDP cũng giúp các bác sĩ đánh giá tình trạng phát triển của não bộ thai nhi.
Đường kính lưỡng đỉnh không nằm trong chuẩn, liệu có đáng lo?
Nếu chỉ số BPD của thai nhi không nằm ở trong mức chuẩn, bác sĩ có thể sẽ yêu cầu mẹ bầu tiến hành siêu âm lại một lần nữa cho chắc chắn hoặc thực hiện các xét nghiệm, kiểm tra chuyên sâu hơn để chắc chắn về tình trạng sức khỏe của con.
Nếu đường kính lưỡng đỉnh nhỏ hơn tuổi thai 3 tuần hoặc chỉ số BPD nhỏ hơn mức bình thường, có khả năng thai nhi sẽ bị chậm phát triển hoặc phần đầu của thai nhi sẽ có hình dáng phẳng hơn so với các bé thông thường. Ngược lại, nếu đường kính lưỡng đỉnh của thai nhi quá lớn sẽ đồng nghĩa với việc thai nhi có phần đầu lớn, mẹ có thể sẽ phải sinh mổ.
Thai có chỉ số BPD lớn cùng với những chỉ số khác đều vượt trội so với mức thông thường thì hãy lưu ý vì đây có thể là kết quả của tình trạng tiểu đường thai kỳ của mẹ bầu. Nếu thai nhi quá to, bác sĩ có thể sẽ chỉ định mẹ phải sinh mổ để cho an toàn.
Nếu đường kính lưỡng đỉnh quá lớn, có thể mẹ sẽ phải sinh mổ
Nếu đường kính lưỡng đỉnh nhỏ hơn so với tuổi thai có sao không?
Nếu chu vi vòng đầu và đường kính lưỡng đỉnh đều nhỏ thì thai nhi có thể gặp phải một số vấn đề trong thai kỳ, xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Mức độ ảnh hưởng đến bào thai của từng nguyên nhân cũng sẽ khác nhau.
Đồng thời, vấn đề này cần được thăm khám kỹ lưỡng sau khi em bé chào đời thì mới có thể có kết luận chính xác được nên mẹ cũng cần chú ý. Bởi BDP nhỏ có thể khiến cho thai nhi chậm phát triển; hoặc phần đầu của thai nhi bị phẳng hơn so với các bé bình thường. Tình trạng này dẫn đến việc trẻ chào đời không được nhanh nhẹn, hoạt bát như những đứa trẻ khác.
Tuy nhiên, cũng có nhiều trường hợp kích thước vòng đầu nhỏ nhưng không hề gây ảnh hưởng đến các vấn đề trong nhận thức và sự phát triển trí tuệ của trẻ, vẫn khỏe mạnh và bình thường. Nên mẹ cũng không cần quá căng thẳng, vì như vậy sẽ ảnh hưởng không tốt cho sức khỏe của mẹ và bé.
Trong khi đó hiện nay, các máy siêu âm tại các bệnh viện cũng thường có những sự sai số hoặc lỗi kỹ thuật nhất định. Nên bác sĩ kết luận thai nhi vẫn bình thường mà chỉ số BPD nhỏ, thì mẹ bầu cũng đừng nên suy nghĩ, lo lắng quá nhiều. Mẹ cần có 1 tinh thần tích cực, thoải mái nhất để chuẩn bị chào đón thiên thần nhỏ của mình nhé.
Nguyên nhân khiến thai nhi có đường kính lưỡng đỉnh nhỏ hơn chuẩn
Như đã nói ở trên, đường kính lưỡng đỉnh có vai trò rất quan trọng đối với thai nhi, qua đó các bác sĩ sẽ xác định được tuần thai, cân nặng thai, từ đó đánh giá sự phát triển của thai nhi. Chỉ số đường kính lưỡng đỉnh BPD của thai nhi nếu nhỏ hơn chuẩn thì có thể bắt nguồn từ một trong các nguyên nhân sau:
Duong kinh luong dinh nho do thai nhi chậm phát triển: Theo đó, sự tăng trưởng cả về thể chất cũng như não bộ của thai nhi sẽ kém hơn bình thường. Não bộ không được phát triển đầy đủ khiến cho đường kính lưỡng đỉnh của thai nhỏ. Tình trạng này khiến cho bé ra đời rất dễ gặp phải các di chứng về bệnh thần kinh, trí não sẽ kém phát triển, thể chất cũng không bắt kịp đà tăng trưởng. Đồng thời sức đề kháng của trẻ kém, bé dễ mắc các bệnh lý về huyết áp.
Hội chứng đầu phẳng khiến đường kính lưỡng đỉnh nhỏ hơn so với tuổi thai: Đây là hội chứng ở bào thai, có thể gây nên tật vẹo đổ cho trẻ sơ sinh, giống như cổ bị xoắn lại, đầu nghiêng về bên này còn cằm lại bị nghiêng về bên kia.
Hội chứng này ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của hộp sọ thai nhi, khiến cho đường kính lưỡng đỉnh của thai bị nhỏ hơn bình thường. Nguyên nhân gây ra tình trạng hội chứng đầu phẳng hay trẻ bị kém phát triển là do mẹ bị thiếu nước ối và chế độ dinh dưỡng khi mang thai không hợp lý của mẹ bầu.
Dị tật đầu nhỏ là nguyên nhân đường kính lưỡng đỉnh nhỏ: Đây là điều khiến cho nhiều bà mẹ lo lắng nhất khi phát hiện chỉ số đường kính lưỡng đỉnh của con yêu nhỏ hơn so với chỉ số bình thường. Nếu thai nhi bị tình trạng đầu nhỏ đơn thuần, cấu trúc não vẫn bình thường thì mẹ bầu có thể hoàn toàn yên tâm là bé yêu sẽ vẫn phát triển được khỏe mạnh.
Trường hợp bé bị đầu nhỏ do di truyền hay do bất thường ở cấu trúc não, các bệnh lý chuyển hóa, hoặc do ảnh hưởng từ môi trường xung quanh,… thì bé sẽ bị chậm phát triển cả về trí tuệ cũng như các giác quan.
Đường kính lưỡng đỉnh nhỏ cho thấy tình trạng thai nhi kém phát triển
Tuy nhiên để chẩn đoán chính xác xem thai nhi có mắc hội chứng đầu nhỏ hay không buộc bác sĩ phải xem xét lại các điều kiện tiên quyết. Ví dụ như: tuổi thai có được xác định chính xác không, kỹ thuật đo kích thước đầu của trẻ đã chuẩn, phù hợp hay chưa?
Nếu phát hiện đường kính lưỡng đỉnh nhỏ, các bác sĩ sẽ yêu cầu mẹ bầu tiến hành siêu âm lại, nếu cần sẽ thực hiện các xét nghiệm, kiểm tra chuyên sâu hơn để đưa ra kết luận chính xác. Vì thế, mẹ bầu cũng đừng quá lo lắng, điều quan trọng là mẹ phải tập trung ăn uống, nghỉ ngơi khoa học, thư giãn để giúp cho thai nhi phát triển tốt nhất.
Mẹ nên ăn gì để tránh tình trạng đường kính lưỡng đỉnh nhỏ?
Như đã mẹ đã biết, chế độ dinh dưỡng của mẹ bầu có ảnh hưởng rất lớn đến sự phát triển về cả thế chất cũng như não bộ của thai nhi.Vậy nên, để cải thiện tình trạng đường kính lưỡng đỉnh nhỏ, mẹ bầu phải cung cấp đầy đủ các dưỡng chất hỗ trợ tốt nhất cho sự phát triển trí não của thai nhi dưới đây:
Acid folic: Đây là một loại vitamin nhóm B có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc sản xuất các tế bào mới. Đồng thời, ảnh hưởng trực tiếp đến sự hình thành, vận động và phát triển của hệ thần kinh. Bởi vậy, mẹ bầu cần phải bổ sung đầy đủ acid folic trong suốt 12 tuần đầu của thai kỳ.
Để bổ sung axit folic, mẹ bầu cần uống sữa, các chế phẩm từ sữa, sữa cho bà bầu, lòng đỏ trứng, bơ, khoai tây, cam, quýt, bưởi, bông cải xanh, ngũ cốc khô,…
Cholin: Đây là một dưỡng chất quan trọng giúp duy trì chức năng của các tế bào não, thúc đẩy sự phát triển đồng bộ của tế bào thần kinh. Do đó, giúp trẻ học hỏi và ghi nhớ được tốt hơn trong tương lai. Vì thế, mẹ bầu cần bổ sung vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày của mình các món ăn từ trứng, bông cải xanh, gan gà, gan heo, thịt gia cầm, cá hồi, chocolate.
DHA: DHA có nhiều trong đậu phộng, cá mòi, cá hồi, hạnh nhân,... sẽ giúp cho thai nhi phát triển thị giác và các tế bào thần kinh. Do đó, mẹ hãy tích cực bổ sung các thực phẩm trên trong suốt thai kỳ nhé.
Mẹ bầu cần cung cấp đầy đủ các dưỡng chất giúp hỗ trợ tăng chỉ số BPD
Đồng thời, mẹ bầu cần theo dõi thật kỹ lưỡng tình trạng sức khỏe của mình khi mang thai để kịp thời phát hiện, xử lý những bất thường xảy ra trong suốt thai kỳ.
Kết luận
Có thể thấy được đường kính lưỡng đỉnh nhỏ là dấu hiệu quan trọng giúp cho bác sĩ phát hiện những bất thường của thai nhi. Nhưng mẹ bầu cũng không cần quá lo lắng, hãy làm theo những chỉ dẫn của bác sĩ để có thể cải thiện được tình trạng này. Để thai phát triển tốt nhất và duy trì được các chỉ số một cách bình thường, mẹ nhớ bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, uống thật nhiều nước và không quên vận động thường xuyên nhé. Khi mẹ bầu khỏe mạnh thì con yêu sẽ có được những điều kiện lý tưởng để phát triển tốt nhất.
Xem thêm
Thai 38 Tuần Đường Kính Lưỡng Đỉnh Bao Nhiêu Là Bình Thường?
Nguồn tham khảo:
- https://www.marrybaby.vn/suc-khoe-dinh-duong/cac-chi-so-thai-nhi-chi-tiet-theo-tung-tuan
- https://www.conlatatca.vn/thai-nhi-13-tuan/duong-kinh-luong-dinh-nho-hon-so-voi-tuoi-thai-co-phai-dau-hieu-bat-on-hay-khong-63760.html
- https://www.glowm.com/section_view/heading/Assessment%20of%20Gestational%20Age%20by%20Ultrasound/item/206
